Dat er mensen zonder geldige verblijfspapieren worden opgesloten in de Zaanse bajesboten is geen geheim. Nog tien maanden, dan gaan de resterende gevangenen over naar Schiphol-West, waar een kamp voor ruim zevenhonderd mannen, vrouwen en kinderen (!) wordt gebouwd. Rechtsstaat Nederland…
Minder bekend is dat op de Zaandamse boten jarenlang demonstranten zijn opgesloten. Dat had Zaanstad in 2006 weliswaar niet afgesproken met het ministerie van Justitie, maar de club van Fred Teeven lapt wel meer regels aan de laars. En dus verdwenen er vanaf 2007 vele tientallen actievoerders in de Zaanse cellen. De reden: ze weigerden hun namen te zeggen. Daarmee bewezen ze volgens de politie en justitie illegale vreemdelingen in Nederland te zijn. Het was een merkwaardige kronkelredenering. Maar wel een die de gezagdragers de mogelijkheid gaf om mensen dagen, weken en desnoods maanden vast te zetten. Er kwam geen proces aan te pas, er hoefde niet bewezen te worden dat men zich schuldig had gemaakt aan strafbare feiten. Tal van Nederlanders zaten zodoende lang achter de tralies. Illegalen, niet waar. En die mag je vrijwel onbeperkt vastzetten. Terwijl de politie de activisten anders hooguit twee keer zes uur had kunnen vastzetten.
Het was machtsmisbruik op een manier die zo in een Amnesty International-rapport kan. Gelukkig greep de Raad van State gisteren in. Aanleiding was een klacht van een demonstrante die vorig jaar werd opgepakt bij de ontruiming van het Amsterdamse kraakpand Schijnheilig. Ze wilde haar identiteit niet prijsgeven en verdween prompt in de vreemdelingenbewaring. Nu de Raad van State heeft vastgesteld dat die werkwijze onrechtmatig is, krijgt de demonstrante een fikse schadevergoeding.
Er loopt nog een aantal soortgelijke zaken. De Nederlandse Staat kan dus gaan betalen. Beter gezegd: u kunt gaan betalen. Fred Teeven zal namelijk niet persoonlijk de portemonnee trekken, ondanks zijn miskleunen.
De uitspraak van de Raad van State is overigens hier te lezen.
