De Volkskrant besteedde gisteren de hele voorpagina (en vandaag een deel van een binnenpagina) aan de politionele acties in Nederlands-Indië, en dan met name aan het besluit van het kabinet-Drees om niemand te vervolgen voor de daarbij in 1947 gepleegde misdaden. Onder leiding van kapitein Raymond Westerling werden destijds duizenden Indiërs afgeslacht op een wijze die deed denken aan de nazimethoden van enkele jaren eerder. Minstens drieduizend Indiërs werden alleen al op zuidelijk Java gedood, veelal via het standrecht.
Het toeval wil dat ik gisteren een bezoek bracht aan het Nederlands Instituut voor Militaire Historie en daar een brief aantrof over de Zaanse betrokkenheid bij de eerste politionele actie. Die ging op 21 juli 1947 van start op Java en leidde onder meer tot het bloedbad van Rawagede, waarbij meer dan vierhonderd onschuldige mannen werden geëxecuteerd door het Nederlandse leger. Tot op de dag van vandaag heeft niemand daarvoor verantwoording hoeven af te leggen.
Bij deze eerste politionele actie werd onder meer de 20.000 man sterke Tweede Divisie ingezet, vooral bestaande uit dienstplichtige Nederlandse militairen. In bovengenoemde brief (aanhef: ‘Zeer geheim’) bedankt de minister van Oorlog, Alexander Fiévez (KVP), vier dagen na de eerste Nederlandse aanval de directie van het Zaandamse wapen- en munitiebedrijf Artillerie Inrichtingen. Deze leverancier van zo ongeveer elk benodigd stukje oorlogstuig aan het Nederlandse leger wordt uitvoerig geprezen, omdat het ‘op zeer lofwaardige wijze heeft bijgedragen tot de mogelijkheid van snelle uitzending der 2e Divisie’. Zonder de Artillerie Inrichtingen geen vlotte politionele actie, daar komt het zo ongeveer op neer.
Nederland was in die tijd een massamoordende natie en de Artillerie Inrichtingen vormden de hofleverancier die al dat geweld en gemoord mogelijk maakte. Jammer dat Fiévez niet meer leeft. Hij was het strafrechtelijk vervolgen meer dan waard geweest.
Alexander Fiévez (1946), oorlogsminister van 1946 tot 1948.