Altijd weer indrukwekkend om de krasse knarren te zien die jaarlijks op 26 februari bijeenkomen in het Zaantheater. De aanleiding: de herdenking van de Februaristaking, die deze dag 71 jaar geleden uitbrak in de Zaanstreek. Van de stakers van weleer is vrijwel niemand over, maar hun kinderen en kleinkinderen kwamen ook dit keer weer in groten getalen opdagen. Plus, toch nog, een enkele oud-verzetsstrijder, zoals Wim Blank.
Hij en de andere aanwezigen hoorden onder meer Geke Faber afgeven op het PVV-meldpunt Midden- en Oost-Europeanen. De burgemeester hield een mooie, beladen toespraak. Dat sommigen het zullen beschouwen als ‘godwinnen’ (het gelijkstellen van hedendaagse gebeurtenissen met de Tweede Wereldoorlog) moet maar. Mijns inziens is het steeds makkelijker te verdedigen dat de PVV veel trekjes heeft die de vooroorlogse NSB ook had. Haalden maar meer politici uit naar de club van Geert Wilders, in plaats van lijdzaam toe te kijken of -nog erger- er mee samen te werken.
De Februaristaking volgde overigens na twee antisemitische razzia’s in Amsterdam. Op 22 en 23 februari 1941 werden enkele honderden joden opgepakt en afgevoerd, eerst naar kamp Schoorl en vervolgens naar Buchenwald. De overlevenden werden op 22 mei naar Mauthausen gedeporteerd. Een van de slachtoffers was Samuel Waterman, wonend in de Amsterdamse Lepelstraat, maar werkend bij de Zaandamse Artillerie-Inrichtingen. Toen dat bedrijf in het voorjaar van 1942 bij de Joodsche Raad informeerde hoe het ging met haar ruim twintig joodse werknemers -ze waren inmiddels allemaal ontslagen, op last van de nazi’s- antwoordde de Joodsche Raad op 4 mei dat er inmiddels één medewerker was overleden: Samuel Waterman. Het duurde niet lang of alle mannen die bij de eerste razzia in Nederland waren opgepakt bleken te zijn overleden. Beter gezegd: vermoord in het beruchte Mauthausen. Samuel Waterman hield het er slechts een week vol. Voor zover mij bekend was hij het eerste joodse slachtoffer met Zaanse banden. In de navolgende jaren zouden er honderden volgen.
Samuel Waterman (12-6-1910 /Mauthausen, 30-5-1941)