Ik ga nog even door op het item van gisteren, de Tweede Wereldoorlog en de gevolgen daavan voor de Zaanstreek. Samen met Pim Ligtvoet heb ik een aantal jaren geleden de website www.joodsmonumentzaanstreek.nl opgezet. Daarop staan de namen van alle joodse inwoners van de Zaanstreek rond 1940, alsmede die van de joodse onderduikers in de Zaanstreek tijdens de oorlog. De site wordt elke maand door meer dan duizend mensen bekeken en genereert wekelijks reacties, in de vorm van vragen, correcties en aanvullingen.
Het overzicht met de joodse inwoners is compleet. Alle joden die ten tijde van de Duitse inval in Nederland woonden hebben een eigen lemma op de site, vaak ook met een of meer foto’s erbij. Het overzicht van de joodse onderduikers krijgt nog altijd nieuwe namen. Het meest verbazingwekkend vind ik dat zich bij ons steeds weer nieuwe (kennissen en familieleden van) joodse onderduikers melden. Deze week ontving ik bijvoorbeeld een mail van een mij tot nu toe onbekende onderduikster die vier jaar lang in Wormerveer verborgen zou zijn geweest en er liggen nog enkele andere verse namen te wachten op publicatie. Meer dan vierhonderd -ons bekende- onderduikers telde de Zaanstreek, en dat is bovengemiddeld hoog. Het zegt wel iets over het toenmalige verzet tegen de nazi’s in deze regio.
Deze maand hoop ik in dit blog het verhaal te publiceren over de joodse school die Zaandam even heeft gehad, een totaal vergeten hoofdstuk in de oorlogsgeschiedenis. Voor wie nieuwsgierig is: het artikel komt eerst in het voorjaarsnummer van Zaans Erfgoed. Voor de liefhebbers.
En verder blijf ik van mening dat de synagoge in oude luister dient te worden hersteld. Niet als gebedshuis, maar als herinnering aan de joodse inwoners van de Zaanstreek door de eeuwen heen. Maar dat terzijde.
