Morgen praat de gemeenteraad van Zaanstad over integriteit. Het is een sinds 2005 regelmatig terugkerend ritueel. Niet omdat de Zaanse politici gemiddeld minder integer zouden zijn dan hun collega’s elders in het land, maar omdat het goed is ze bij de les te houden.
In de acht jaar dat ik in de gemeenteraad zat gebeurde het een enkele keer dat sommioge collega’s mijns inziens niet al te integer te werk gingen. En dan heb ik het niet over de vele leugens en gebroken beloftes waarmee ze hun collega’s en de Zaanse bevolking opzadelden, een veel voorkomend euvel in de politiek. Maar wel over het er tijdens werkbezoeken tussenuit te glippen om een café in te duiken. Elke maand raadsgeld opstrijken, maar niet naar de vergaderingen komen. Eindeloos naar het buitenland bellen op kosten van de gemeente. Dat net iets te grote kado aannemen zonder er melding van te maken. Of, en dat gebeurde vaker, tijdens commissie- en raadsvergaderingen pleidooien houden waarbij het persoonlijke en het politieke door elkaar liepen. De afgelopen week heb ik in dit blog zo’n situatie aangetipt, maar dan eentje die plaatsvond in de huidige raad.
De twee voorgaande raadsperiodes zijn er diverse bijeenkomsten geweest waar het onderwerp integriteit op de agenda stond. Erg ontspannen ging het daar nooit aan toe, omdat de Zaanse Onafhankelijke Groepering altijd het gevoel had het mikpunt te zijn. Het gebeurde zelfs dat de ZOG de integriteitsvergadering verliet, zwaar beledigd door iets wat nog niet eens was benoemd. Dat zei overigens meer over de ZOG dan over de andere partijen of het onderwerp in kwestie.
Het is goed dat de raad zichzelf weer eens onder de loep neemt. Politici zitten in een glazen huis, en dat hoort ook. Alleen dienen ze zich daar wel van bewust te zijn. En zich er naar te gedragen. Want zoals de voormalige minister van Binnenlandse Zaken, Ien Dales, ooit zei: “Een beetje integer bestaat niet.”
Update (31-3): L’histoire se répète. Aart Molenaar (DZ, ex-ZOG) heeft op het laatste moment besloten om niet mee te doen aan de integriteitsbijeenkomst. Hij had namelijk het gevoel dat het vooral over hem zou gaan.