Verhuizing Fabriek?

Het is alweer zo’n tien jaar geleden dat de gemeenteraad van Zaanstad een werkgroep instelde die moest onderzoeken of filmtheater De Fabriek kon worden verbouwd en opgestoten in de vaart der volkeren. Ik was een van de gelukkige raadsleden die zich er tegenaan mochten bemoeien. Het kostte moeite om alle partijen op één lijn te krijgen. Het bestuur van De Fabriek wantrouwde de gemeente, omdat er afspraken geschonden zouden zijn. En met name de VVD en het CDA wilden het mooie gebouw van De Fabriek aan de Zaandamse Jan Sijbrandsteeg het liefst platgooien, opdat er weer zo’n zielloos woonblok kon verrijzen.

Enfin, het eindresultaat is bekend. Het filmhuis werd mooi gerestaureerd en heringericht. Het heeft een prima filmaanbod. En sinds ruim vijf jaar is er een almaar stijgend bezoekersaantal zichtbaar, geheel conform de tien jaar geleden gemaakte afspraken. Des te vreemder is het dat De Fabriek nu onder druk wordt gezet om te verhuizen naar een eventueel te bouwen Cultuurhuis bij NS-station Zaandam.

Dat Cultuurhuis is een lang gekoesterde en begrijpelijke wens van met name poppodium De Kade en muziekcentrum FluXus. De gemeente staat er niet afkerig tegenover. De Bieb, die eerst ook mee zou moeten in dat verzamelgebouw, zag een verhuizing niet zitten en lijkt vooralsnog veilig in haar prachtige locatie aan de Westzijde. Maar om het Cultuurhuis commercieel haalbaar te maken zou De Fabriek dus ook moeten verkassen.

Het is een absurd plan. Niet alleen omdat er dan sprake is van een enorme kapitaalvernietiging (de verbouwing heeft vele tonnen gekost en onlangs is het theater gedigitaliseerd; ook al een stevige kostenpost). Maar ook omdat De Fabriek een toegevoegde waarde heeft op de huidige plek. Het beheert het vrijwel enige terras aan de Zaan waar je, vanwege de ligging, ook laat in de middag en avond kunt zitten. Het heeft een publiek dat vanwege de sfeer en uitstraling wel naar de Jan Sijbrandsteeg komt, maar het Cultuurhuis zal mijden. En De Fabriek zal in de nieuwbouw allerlei faciliteiten moeten delen, met als gevolg kwaliteitsverlies en wellicht ook minder films. Om maar een paar nadelen te noemen.

Niet doen, dit heilloze doordrammen. Laat De Fabriek lekker zitten waar het nu zit.