Een paar jaar geleden heb ik samen met Pim Ligtvoet de website www.joodsmonumentzaanstreek.nl opgezet. De site is bedoeld om de herinnering levend te houden aan de joden die vlak voor en tijdens de bezetting in de Zaanstreek woonden, werkten en/of onderdoken. We zijn er in geslaagd om alle joodse inwoners van destijds een eigen lemma te geven, plus ruim vierhonderd onderduikers (en in veel gevallen ook de mensen die hen een schuilplaats gaven). De website voorziet in een nog altijd toenemende vraag: elke maand worden de geplaatste verhalen en foto’s ruim tweeduizend keer bezocht.
Opvallend is de hausse aan nieuwe informatie die we de afgelopen anderhalve maand mochten ontvangen. Er kwam een verhaaltje bij over een ons tot dan onbekende Zaanse onderduikster (wie heeft er meer informatie over deze gruwelijke geschiedenis?). Het jonge slachtoffer Joseph Beugeltas was ook nieuw voor ons. We ontvingen prachtige foto’s en aanvullende gegevens over Josephs voormalige huisgenote Ans Neuman. Er waren foto’s van Bob S. Kuijt, eveneens een onderduiker in de Zaanstreek. Aanvullende informatie over de familie Moppes in Wormerveer (wie heeft er van hen foto’s?). Nieuwe details over Marcus (‘Max’) Lewin (aan wie ik volgend jaar een boek hoop te wijden). Enzovoort, enzovoort.
Niet eerder ontvingen we in zo’n kort tijdbestek zoveel informatie. Maar eerlijk gezegd hoop ik dat er nog veel meer bijkomt. Er is nog te veel onbekend, en tegelijkertijd kan het niet anders dan dat veel mensen nog documenten, herinneringen en kiekjes hebben. Geef het alstublieft door, ook al is het nog zo weinig. Geef de mensen om wie het gaat een gezicht. Door hun verhaal te vertellen en/of hun beeld zichtbaar te maken. Er is toch al zo weinig bewaard gebleven van de Zaans-joodse geschiedenis (afgezien van een door eigenaar Dela mishandelde synagoge -Dela, dat ook nog eens munt wil slaan uit een eventuele verkoop van het pand- en van, hoe wrang, de joodse begraafplaats aan de voet van de Westzanerdijk).
U bent welkom via havenstraat75@hotmail.com of 075-6313819.
Ans Neuman in 1944