Een nieuw boek van een oude Zaankanter. Vier dagen geleden verscheen Moord op een onderduiker, het oorlogsverhaal van Henk Brandhorst zoals dat is opgetekend door zijn zoon Henny. Het is een moedig werk. Vader Brandhorst was niet alleen een dapper verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar sloeg ook een joodse onderduiker dood met een hamer.
De afgelopen anderhalf jaar hebben de in Krommenie geboren auteur en ik met enige regelmaat gecorrespondeerd over de door zijn vader begane moord en, met name, zijn hulp aan onderduikers. Henk Brandhorst werkte tijdens de laatste oorlogsfase binnen de Zaanse communistische illegaliteit, waar hij grote risico’s nam om het de nazi’s zo moeilijk te maken. Na de oorlog werd hij overigens veroordeeld tot een stevige gevangenisstraf. Zijn leven illustreert hoe zwart en wit tussen 1940 en 1945 soms door elkaar liepen.
Henk Brandhorst (schuilnaam ‘Dirk’) verzorgde ook nog eens drie joodse onderduikers in Wormer. Het verhaal van deze zusjes Szlajcher is te vinden op de website die ik samen met Pim Ligtvoet heb opgezet en sindsdien onderhoud. Het toeval wil dat ook Pim, die jarenlang als pastor in Zaandam heeft gewerkt en actief was in tal van lokale organisaties, een boek heeft geschreven. Eidn november vindt de presentatie plaats. De titel: Een vondst van de Schepper. Twee mannen over hun avonturen met godsdienst, homoseksualiteit en werk (1961-2011). Eens kijken welk van deze twee aanwinsten met een Zaanse link ik het eerst ga lezen.
