Afgelopen woensdag bezocht ik een door helaas slechts drie handenvol mensen bezochte lezing van Rob Hartmans. Jammer dat het programma publicitair zo slecht werd begeleid. Aanleiding voor de lezing was de over anderhalve week verschijnende Geschiedenis van de Zaanstreek, een tweedelig boekwerk waarin aan de hand van hardnekkige hypothesen de historie van deze regio wordt belicht. Rob vertelde over de opkomst en het afsterven van de rode Zaanstreek, met haar bestuurders en volgelingen, mensen die af en toe aanleiding gaven tot schrikreacties bij de ‘burgerlijken’.
Van Robs hand verscheen twee maanden geleden een boek dat nogal wat raakvlakken heeft met die socialistische geschiedenis: Vijandige broeders? In een naar aanleiding van deze publicatie gehouden interview met het Historisch Nieuwsblad zegt Rob Hartmans onder meer dat ‘er maar weinig mensen zijn overgestapt’ van de sociaal-democratie naar het nationaal-socialisme: “Eigenlijk maar drie prominenten: Gerrit Jan Zwertbroek, Jan Duijs en Roelof Stenhuis.” Het interessante is dat VARA-oprichter Zwertbroek ter wereld kwam in Zaandam, terwijl SDAP-raads- en Kamerlid Duijs in Zaandam tientallen jaren politieke triomfen vierde.
En passant haalde historicus Hartmans in het Historisch Nieuwsblad hard uit naar een andere oud-Zaankanter, PVV-ideoloog Martin Bosma. In diens boek De schijn-elite van de valse munsters gooit dat Kamerlid op quasi-wetenschappelijke wijze socialisten en nationaal-socialisten op één hoop. Hartmans: “Dit is een idiote karikatuur.” Dat lijkt me een juiste constatering.
Wat mij betreft mag Hartmans een dezer dagen nog een lezing geven in de Zaanstreek, maar nu naar aanleiding van zijn jongste boek.
