Ik weet niet of de gemeenteraad zich realiseert dat de vorming van de Nationale Politie weinig aangenaam is voor de onafhankelijkheid. Althans, waar het gaat om de afhandeling van klachten. De commissie die klachten over het optreden van de politie moet afhandelen valt namelijk vanaf 1 januari onder… de politie. Nu is het nog de burgemeester (voor Zaanstreek-Waterland Geke Faber) die de commissie samenstelt.
In 2013 onstaat er dus een situatie waarbij de politie het eigen vlees dreigt te gaan keuren. Als de Commissie Politieklachten straks rechtstreeks onder de hoofdcommissaris valt, zoals de opzet is, is de onafhankelijkheid nog meer in het geding dan nu. Slechte zaak, lijkt me.
De huidige situatie is overigens ook niet ideaal. Door de benoeming van commissieleden over te laten aan de korpsbeheerder, tevens de burgemeester van de grootste gemeente in de regio, werk je willekeur in de hand. Wie er nu in de Zaans-Waterlandse commissie zitten weet ik niet, maar in het verleden kon het gebeuren dat de echtgenoot van een wethouder en een oud-raadslid er deel van uitmaakten. Ik had niet de indruk dat de keuze op hen was gevallen vanwege hun specifieke capaciteiten. Het leek er veel meer op dat het ons-kent-onsmechanisme weer eens in werking was getreden.
Mij staat een zaak bij waarbij een cliënt van de organisatie waarvoor ik werk flink in elkaar was gemept. Op het politiebureau. Door agenten. Hij hield er onder meer een gebroken jukbeen aan over. De Commissie Politieklachten vond dat begrijpelijk. De man in kwestie had maar wat meer moeten meewerken, dan was hij heel gebleven. Toen vervolgens de Nationale Ombudsman werd ingeschakeld, schoffelde die het commissieoordeel onderuit. De cliënt diende niet alleen excuses, maar ook een stevige schadevergoeding te ontvangen van de politie, aldus de Ombudsman. De reactie van de Commissie Politieklachten? De Ombudsman had er volgens hen geen verstand van, want die stond te veel op afstand.
Tja, met zo’n grondhouding maakt het alsnog weinig uit of de commissie wordt benoemd c.q. aangestuurd door de burgemeester of de korpschef. Wordt het niet eens hoog tijd dat de Commissie Politieklachten in alle opzichten is losgekoppeld van de politie? Pas dan kun je een werkelijk onafhankelijk oordeel verwachten.