Een klein jaar voordat Zuid-Afrika de eerste vrije verkiezingen zou meemaken trad ik in dienst bij het Komitee Zuidelijk Afrika. Het werd daar mijn taak om in Nederlandse de PR rond die verkiezingen te verzorgen en geld in te zamelen. Tijdens het sollicitatiegesprek stelde KZA-voorman Sietse Bosgra me een een paar keer indringend de vraag of ik bijvoorbeeld bloemzaad voor Zuid-Afrika zou willen verkopen en zo ja hoe. Ik begreep niet waar hij op doelde, maar sloeg me zo goed mogelijk door zijn vragenlijst heen. Met succes: ik kreeg de baan.
Al snel bleek waarop Sietse zijn zinnen had gezet. Hij wilde via de verkoop van Zuid-Afrikaans bloemzaad geld en publiciteit genereren dat ten goede zou komen aan een eerlijke verkiezingscampagne, daar aan de andere kant van de aardbol. Het was in theorie een leuk idee, maar het werd een kleine ramp. Ik stortte me op het uitzoeken van courante bloemzaden, de vormgeving van de zakjes en de mogelijke verkoopkanalen. Gaandeweg kreeg ik het steeds benauwder. De verkoop van het zaad (waren het Afrikaantjes? Ik heb het verdrongen.) liep voor geen meter. In een laatste wanhoopspoging gingen we langs bij het hoofdkantoor van The Body Shop, maar ook die wilden de zakjes niet in hun winkels hebben. Ik geloof dat we 10.000 zakjes zaad hadden ingekocht -het minimumaantal, aldus de zaadverkoper- en er uiteindelijk na een klein jaar een paar honderd hadden verkocht.
Vandaag lees ik in de krant dat het archief van de Nederlandse anti-apartheidsorganisaties, waaronder dat van het KZA, wordt overgedragen aan het ANC in Zuid-Afrika. Hopelijk ontvangt de club van Nelson Mandela alleen de tientallen folders, blaadjes, posters en andere producten waarmee ik me destijds ook bezighield en blijven de zakjes bloemzaad buiten beschouwing. Voor zover de schimmel een overdracht al niet eerder onmogelijk heeft gemaakt.
Nelson Mandela en Sietse Bosgra