Beroepsmatig moet ik een enkele keer om tafel met een medewerker van een inlichtingendienst. Er zijn dagen dat ik me prettiger voel. Mijn medeleven gaat dan ook uit naar minister Plasterk, die zich afgelopen dinsdag diende te verantwoorden voor zaken waarop geen daglicht mag vallen. Het is nu eenmaal makkelijker een vis te leren fietsen dan een geheime dienst transparant te maken.
Jaren geleden interviewde ik de voormalige chef van de Zaanse Politieke Inlichtingendienst, het lokale kind van wat tegenwoordig AIVD heet. Deze Sjoerd Bos was het politiekorps uitgewerkt en mede daarom bereid een boekje open te doen over zijn oude werkgever. Het werd een verhaal over illegale afluisteroperaties, strafbare uitlokkingen en chantage van onschuldige Zaankanters. De PID hield zelfs de speeltuinclub van Wormerveer en de Zaandamse buurtvereniging Oit en Tois in de gaten. De reden: ze hadden communistische bestuursleden.
Inlichtingendiensten zijn soms lachwekkend en onbeholpen, maar veel vaker gevaarlijk. Het zijn ondemocratische organisaties die menig mensenleven verwoestten. En een adequate controle van hun werkzaamheden is nauwelijks mogelijk. Het wachten is op de volgende minister die zijn/haar tanden stukbijt op de Nederlandse beroepssnuffelaars.
