Met de herdenkingsdagen op komst verschijnt er weer een klein stapeltje boeken over de Zaanstreek in de Tweede Wereldoorlog. Daar ben ik zelf mede schuldig aan, want naast het net uitgekomen Dagboek 1942 (dat zich overigens afspeelt in bezet Amsterdam) verscheen er vorige maand van mijn hand Korte metten. Maar er stond en staat meer op stapel.
De fictie van De aanslag op Ragut, een boek dat voor begin mei staat aangekondigd, sla ik even over. Maar kan iemand auteur Henk Taai even vertellen dat op de foto linksboven noch de Westzijde, noch (de van zijn fiets geschoten) Willem Ragut te zien is. Het betreft een andere straat, een andere stad, een ander (motorrijdend) slachtoffer en een andere dader.
Laat ik me beperken tot de non-fictie. Afgelopen week kwam Twee levens op de markt. Ton van der Horst is familie van een hoofdrolspeler in het boek, Mijndert van der Horst, en kon mede daardoor een vrij diepgaand beeld schetsen van deze dappere Zaandamse communistische verzetsman. Een ander deel van het boek beslaat het leven van Francisca de Munck. Zij was eveneens communistisch en in bescheiden mate illegaal actief, maar ze stapte in 1943 naar de Sicherheitsdienst toen ze merkte dat haar man vreemdging. Het resultaat: een arrestatiegolf en een groot aantal gevangenen en doden in de Zaans-linkse hoek. Over deze intrigerende dame valt nog meer te vertellen en ik hoop dat binnen enkele jaren te kunnen doen (tips zijn welkom).
Van een heel andere orde is het boek van een andere Ton, met de achternaam Oosterhuis. De argeloze jaren heet het. Ook dat werk moet nog uitkomen (begin mei), maar ik mocht vorig jaar al een blik werpen in het manuscript. De ondertitel De verborgen verhalen van mijn schooltijd aan het Zaanlands Lyceum dekt de lading vrijwel geheel. De heer Oosterhuis, geboren in 1925, beschrijft een bonte stoet leerlingen en docenten uit de tijd dat hij het Zaanlands Lyceum bezocht, dat toen nog in de Westzijde gevestigd was. Denk aan mensen als George Jambroes, Klaas Woudt, Marcus Bakker, Piet Zwart en Fred Kater. Het geheel is getekend door de oorlogsjaren, nu eenmaal de tijd dat de auteur een groot deel van zijn dagen in de schoolbanken doorbracht. Het is een aardige invalshoek, alleen al omdat het Zaanlands tal van kleurrijke figuren voortbracht. Het resultaat, De argeloze jaren, mag er zijn. Voor wie nu al een voorproefje wil uit het leven van Ton Oosterhuis, zie hier.
Ben ik Zaanse titels vergeten? Meld het me.
Oh….ja; er is een markt voor oorlogsverhalen! Dáár kan aan verdient worden.
Ga er maar van uit dat bovengenoemde schrijvers er alleen maar geld ingestoken hebben en er uiteindelijk geen cent aan overhouden. Wanneer het zo makkelijk verdienen was als jij nu schetst, zouden de uitgeverijen er financieel een stuk beter voorstaan dan nu het geval is.
Ik bedoelde het ietwat cynisch, want ik kan me voorstellen dat er niet veel verkocht worden. Daarbij zal idd het overgrote deel niet in opdracht geschreven zijn, anders zou de auteur nog wat verdienen.
Ik denk dat er nog heel veel mooie oorlogsverhalen te vertellen zijn , de mensen die het meegemaakt hebben praten liever niet meer over de oorlog ,zodat er nog veel te ontdekken valt, ik heb het boek “korte metten” onlangs gelezen, mooi boek !
Momenteel weinig tijd want de andere boeken wil ik ook nog graag lezen .
Dank, Angelique.
Beste Erik,
Ook ik heb zelf getwijfeld aan de foto die linksboven op mijn website staat. Echter het pand op de achtergrond van de foto kan het Lyceum zijn wat in de Westzijde heeft gestaan. Aan de andere kant staan er twee politieagenten waarvan ik vermoed dat een van de twee mijn grootvader zou kunnen zijn. Auteur Rob Hopmans heeft mij verzekerd dat dit het plaats delict is geweest op de T-splitsing Botenmakersstraat/Westzijde. Ik heb je boek “Korte Metten” gelezen. Zeer interessant boek. Omdat wij moeten voorkomen in een negatieve spiraal te belanden, zou ik telefonisch contact met je op willen nemen. Laten we op een respectvolle manier met en over elkaar communiceren. Je had mij ook een persoonlijk bericht kunnen sturen als jij een ander beeld hebt van de foto’s die op mijn website staan. Ik heb daar namelijk geen probleem mee. Groet, Henk Taai Jr.
Geachte heer Taai,
Ik heb geen behoefte aan telefonisch contact. Sinds u me een jaar geleden in een mail foutief beschuldigde van censuur en er in één adem aan toevoegde bereid te zijn juridische stappen tegen me te ondernemen, is de lust aan contact met u me ontgaan.
Laat ik u nog één keer ter wille zijn. Rob Hopmans heeft al erkend dat de man op de door u gebruikte foto niet Ragut is, nu u nog. Het betreft namelijk J.C. Tetenburg, in 1945 doodgeschoten in de Rotterdamse Hoflaan. Als u de naam Tetenburg even googlet, zult u uw vergissing bemerken. Hopelijk heeft deze foto met het bijschrift dat het Ragut betreft niet uw boek gehaald. Sommige mensen zouden kunnen denken dat het de waarheid is, ook al betreft het een roman.
Vriendelijke groet,
Erik Schaap